Lingua Tertii Imperii, Tungu­mál þriðja ríkis­ins, eftir Victor Klem­p­erer, kom út í vand­aðri íslenskri þýðingu Maríu Kristjáns­dóttur fyrir nú tólf árum síðan. Í ritinu rekur málvís­inda­mað­ur­inn þær breyt­ingar sem hann verður vitni að á hvers­dags­legu þýsku orðfæri og málnotkun á valda­tíma nasista. Ég las bókina einu sinni og á hana ekki – hún er nógu merki­legt rit til að birt­ast manni áreið­an­lega með ólíkum hætti á ólíkum tímum og vera senni­lega þess virði að lesa aftur. Ég man þó, úr þessum fyrsta lestri, að Klem­p­erer tók fyrir notkun orðs­ins „manía“ og lýsing­ar­orðs­ins „manisch“ eða manískur: orðið hafi fram að valda­tíma nasista verið lækn­is­fræði­legt hugtak, annars vegar, og neikvætt hlaðin persónu­lýs­ing hins vegar. Framá­menn í nasista­flokknum hafi hins vegar tekið að beita því sem jákvæðri lýsingu á mönnum og skap­gerð þeirra: að vera manískur verka­maður, manískur hermaður, yfir­maður, herfor­ingi varð eftir­sókn­ar­vert. Þetta hvarfl­aði að mér um daginn þegar ég sá það haft eftir Steve Bannon að Trump væri „maniacally focu­sed“ á að hrinda loforðum í fram­kvæmd – einbeit­ing hans væri manísk. Hér birt­ist orðið næstum eins og bókmennta­til­vísun, eins og Bannon vilji láta vita: „já, Klem­p­erer, ég las hann líka. Gjörið svo svo vel.“