Að nenna ekki að leita að fjarstýringunni.

Að vera of þreyttur, dasaður, slen­aður, slæptur, lúinn, latur til að leita að fjar­stýr­ing­unni. Það hafa áreið­an­lega verið sagðir ótal brand­arar um þessa senu og hversu fjar­stæðu­kennd hún væri í augum allra forvera okkar á jörðu. Að nenna ekki að leita að fjar­stýr­ing­unni þó að maður viti að hún sé senni­lega einhvers staðar í sófanum, í sama sófanum og maður situr sjálfur í einmitt þá sömu stundina.

Hreyf­ing­arnar sem við þurfum að inna af hendi til að hlut­irnir okkar geri eins og fyrir þá er lagt eru sumar svo smáar, hlut­irnir svo hlýðnir, að það er stundum tvísýnt, þegar upp koma þessar aðstæður, til dæmis, að fjar­stýr­ingin týnist, hvort maður bretti upp ermar og ómaki sig við að finna hana. Þetta gerist við og við og hefur gerst síðustu áratugi, á tugmillj­ónum heim­ila, á hundruðum millj­óna heim­ila, að stundum verður eitt andar­tak tvísýnt hvort þar muni nokkur ómaka sig við að finna fjar­stýr­ing­una þó að allir séu sammála um að betra væri að skipta um stöð. Eða kveikja eða slökkva eða hækka eða lækka eða hvernig sem þarf að skikka hlut­inn til.

Í um 40 ár hefur þetta atriði verið í viðstöðu­lausum flutn­ingi einhvers staðar á jörðu: að sérhverja stund stendur einhver frammi fyrir þeim vonbrigðum að sjón­varps­fjar­stýr­ingin reyn­ist ekki vera þar sem viðkom­andi bjóst við, og viðkom­andi nennir ekki að gá hvar hún er þá niður­komin. Hún lætur þá fyrst á það reyna hvort vand­inn sé hugs­an­lega alveg þolan­legur í sínu óleysta formi – hvort stöðin sé hugs­an­lega hreint ekki svo vond, þátt­ur­inn kannski ekki svo leið­in­legur, hljóðið ekki svo hátt að það trufli neinn, ekki það lágt að maður heyri ekki – kannski heyr­ist bara ágæt­lega ef maður geymir snakkið rétt á meðan. Hún kemst að lokum að raun um að svo er ekki, þetta er röng stöð, þátt­ur­inn er óþol­andi, það heyr­ist alltof hátt í auglýs­ing­unum eða svo lágt í öllum samtölum að hún er farin að halda niðri í sér andanum og sussa á alla aðra, sem hlýtur til lengdar að vera meiri vinna en að finna fjar­stýr­ing­una – sem viðkom­andi tekur loks ákvörðun um að gera. Ákvörð­un­ina tjáir hún, án þess að gera sér fulla grein fyrir því, með dæsi.

Ekkert af þessu gerist með skynd­ingu, ekkert af því tekur þó veru­legan tíma heldur. Umfram allt hefur aldrei nokk­urn tíma einn einasti flutn­ingur þessa atriðis orðið leik­endum minn­is­stæður. Ekki einn og sér, það þarf þá eitt­hvað annað að koma til.

Fyrstu áratug­ina eftir að þetta stef hóf göngu sína hefur litið út fyrir að þar hefðum við loks fundið okkur sæti við lágmark mann­legs þolgæðis. Það er engin furða að upp úr því hafi farið af stað orðrómur um enda­lok sögunnar. Hvað gætum við átt eftir, hvaða stór­tíð­indum gætum við valdið, sem eigum þessa reynslu sameig­in­lega, að nenna stundum ekki að leita að fjarstýringunni?

Svo brast á með tölvum og við gerðum okkur grein fyrir að þessi botn þolgæð­is­ins er gljúpur og djúpur. Tilgátan er sú að glufan milli sófa­pull­anna nái alla leið niður en þangað hefur enginn komist: hversu litlu sem við nennum virð­ist alltaf hægt að nenna minna.

Það gerist semsagt suma daga að ég nenni ekki að fram­kvæma þær hreyf­ingar um úlnlið­inn sem þarf til að opna glugga í vafra, færa fing­urna á lykla­borð til að slá þar inn fyrstu bókstaf­ina í vefslóð, færa hægri hönd aftur á mús, beita þar úlnliðnum á nýjan leik, síðan vísi­fingri, smella á valda reiti, áður en ég færi báðar hendur loks aftur á lykla­borðið og myndi þá loks skrifa. Blogga, á ég við.

Þetta er furðu­leg tegund af leti. Hreyf­ing­arnar sjálfar útheimta svo litla orku að rafhlaða í armbandsúri ætti að duga til. Letin getur ekki snúist um þá vinnu, út af fyrir sig, það hlýtur að vera eitt­hvað annað sem kerfið upplifir sem erfiði í þessum aðstæðum. Hugs­an­lega er það þessi tilfærsla á athygli, þessi hugmynd um leið, um skref í átt að mark­miði. Hvað sem veldur er þarna þrösk­uldur – þegar ég hef stigið yfir hann, réttir gluggar eru opnir, réttur bend­ill blikkar í réttum reit og fing­urnir eru loks á sínum stað á lykla­borð­inu, í nokk­urri full­vissu um að þurfa hvergi annars staðar að vera næstu augna­blikin, þá gera þeir sitt eins og ekkert væri sjálf­sagð­ara, eins og það að slá á þessa hnappa, slá inn texta, sé hvíld eða nærandi leikur.

Það er kannski munur­inn á bloggi – agalausu og stefnu­lausu bloggi eins og þessu hér – og flestum öðrum vett­vangi ritmáls, að blogg getur verið hvíld. Eins konar heilsu­hæli fyrir orð. Sú tilhugsun hefur kannski ekki aðdrátt­ar­afl fyrir lesendur, ég ímynda mér að flestir lesendur vilji heldur lesa orð sem vinna vinn­una sína. En þessi orð, þau eru bara í fríi.

Og það er þess vegna semsagt, vegna þess að stundum er ég of latur til að opna þá glugga sem þarf til að orðin megi síðan teygja úr sér og slaka aðeins á – svo að segja – sem ég bind nokkrar vonir við það sem mér virð­ist ágætt lítið forrit frá WordPress, pínu­lítið app sem ég sótti fyrir stuttu og er nú bara þarna, í sínum eigin glugga, tilbúið að láta orðin setj­ast í sig þegar þeim hentar, hlamma sér þar niður og halla sér aftur, hind­rana­laust, fyrir­vara­laust, þrösk­ulda­laust. Ég vonast, á ég við, til að þau geri það aðeins oftar nú á næst­unni en undan­farið. Sjáum hvað setur. Færri hreyf­ingar, fínt app.