Afi minn dó á dögunum. Segir maður svoleiðis? Ég veit að hann lést og hann andaðist, það er í það minnsta það sem gerist í útvarpinu. Hann er farinn, þannig segir maður það kannski oftast innan fjölskyldunnar. Hann fór. Hann dó.
Ég skrifa ekki minningargrein um hann, að minnsta kosti ekki að sinni, til þess stóð hann mér of nærri. Það lá beinna við að skrifa minningargrein um móðurafa minn, sem lést á liðnu ári, þar lágu meiri fjarlægðir á milli frá því um aldamót. En það var aldrei langt á milli mín og föðurafa míns, Hauks afa, ekki heldur þegar hann var svo ósammála mér um eitthvað að honum þótti ekki taka því að ræða það. Og ekki þegar hann missti málið að mestu leyti, eftir heilablóðfall. Orðin sem hann hélt eftir dugðu honum til annast nálægðina við fólkið í kringum sig. Já já, elskan mín. Bara svona.
Hvorugur þeirra lést af völdum Covid. Ég get ekki útilokað að fjarveran sem sóttvarnirnar útheimta hafi átt sinn þátt í að þeim hrakaði kannski hraðar en þeim hefði annars gert. Ég ætla ekki að fullyrða um það heldur. Fólk deyr. Sérfræðingar munu gera okkur grein fyrir því þegar fram líða stundir, út frá gögnum, hvaða áhrif það allt hefur þá haft, til og frá.
Nálægðir og fjarlægðir. Fjarvera og nærvera.
Ég skrifa þetta vegna þess að það er mér efst í huga. Ég er að spá í að halda loks einhvers konar dagbók hér. Það er sjálfgefið að það sem ég skrifa í dagbók hér er eitthvað allt annað en ég myndi skrifa í dagbók með sjálfum mér. Í ofanálag er líklegt að ég skrifi það frekar að nóttu en degi. En það má heita dagbók fyrir því. Eða leiðarbók.
Já, hvers vegna ekki leiðarbók?
Haukur afi var jarðsunginn við Fríkirkjuna í Hafnarfirði. Og hvílíkur jarðsöngur. Hann hafði víst sjálfur beðið um eitt lag – Brennið þið vitar. Karlakór söng við orgelleik og fyllti þessa fallegu litlu kirkju svo lagið hefur, dagana í kjölfarið, ómað í sumum okkar sem sátum þarna. Við vöknum með þessum ósköpum.
Brennið þið, vitar. Hetjur styrkar standa
við stýrisvöl, en nótt til beggja handa.
Brennið þið, vitar. Út við svarta sanda
særótið þylur dauðra manna nöfn.
Brennið þið, vitar. Lýsið hverjum landa,
sem leitar heim – og þráir höfn.