500 orð eru frjáls.

Hvaða verk hafa verið skrifuð um bilið milli orða og reyndar? Eða hefur kannski aldrei verið skrifað um neitt annað?

Ég er enn í sjokki, eigin­lega, eftir vorið 2022, þegar landið ákvað að þagna um heims­far­ald­ur­inn. Á meðan – við vitum ekki hversu margir dóu. Þessi bylgja reið yfir landið. 200 manns dóu úr Covid, sögðu opin­berar tölur. Svo voru umframdauðs­föllin talin og reynd­ust 400. Land­læknir sagð­ist ekki vita um neinar aðrar skýr­ingar en farald­ur­inn, líklega hefðu þá 400 dáið úr Covid árið 2022, lang­flest þarna um vorið.

Og að þegja svona í kór um það, á meðan, láta eins og ekkert væri, halda því svo áfram – mér finnst eins og við höfum skriðið gegnum einhver orma­göng og komið röngu megin út. Sem samfé­lag. Því þögnin var ekki afleið­inga­laus, þögnin var forsenda þess að pestin fengi að breiða úr sér í friði, að við létum sem ekkert væri, endur­heimtum „eðli­legt líf“ eins og það var kallað.

Sérfræð­ingar bentu á að ef aðeins yrði stuðst við bólu­efnin og allar aðrar varnir felldar niður, þá myndi veiran halda áfram að taka mið af aðstæðum, þróast, og ganga svo hring eftir hring um kropp­ana okkar í nýjum afbrigðum, án nokk­urs fyrir­sjá­an­legs enda.

Þess vegna er ekkert óvænt við að bráða­mót­takan í Foss­vogi láti vita af því í dag að hún sé yfir­full, þar verði forgangsraðað og sjúk­lingar sem geti leitað annað ættu að leita annað. Og ekkert óvænt við að það komi í ljós að orsökin fyrir álag­inu er Covid. Ein bylgjan enn. Það er ekkert óvænt við það að þögnin og huns­unin hafi ekki dugað til að kveða farald­ur­inn sjálfan í kútinn.

Það sem er hins vegar óvænt, eða að minnsta kosti frétt­næmt, er að Ísland virð­ist nú loks­ins eiga sitt eigið afbrigði af sjúk­dómnum, sem hefur slegið í gegn í þessu viðstöðu­lausa hindr­un­ar­hlaupi afbrigð­anna. Það hefur fengið raðnúm­erið JN.1. Mér sýnist ekki úr vegi að kalla það Jón. Og ég held að það hafi ýmsa kosti, þó ekki sé nema til að brúa bilið milli orða og reyndar. Covid er leið­in­legt orð en ég hef aldrei þekkt leið­in­legan Jón. Ef einhver segist vera með flensu geturðu nú spurt á móti: ertu viss? Tókstu test? Gætir verið með Jón.

Öðrum þræð­inum er þetta augljós­lega bjálf­a­leg, gamaldags, íslensk hótfyndni. En samt.

——

Annars ætlaði ég ekki að hafa hugann við þetta. Ég hef við annað að fást. Vona ég. Er að laga mig að þeim veru­leika að vera í vinnu, stóran hluta dags, og þar með búinn í vinnu þegar þeim hluta lýkur. Laga mig að honum í þeim skiln­ingi að gæta þess að hafa þó tíma, eftir vinnu, til að gera eitt­hvað annað við orð en ég geri í vinn­unni. Orðin í vinn­unni eru ekki sjálf­virk, en þau ferð­ast eftir nokkuð skýrt afmörk­uðum rásum og snúa að kunn­ug­legum viðfangs­efnum. Þar eru verk­föll, þar eru stríð, þar er efna­hags­ástand. Og eftir vinnu, þegar degi lýkur, þá plagar það mig líklega, eftir því sem tíminn líður og dögunum fjölgar, að þar hafi ekki verið mikið frelsi. Ekki mitt frelsi, sem nær ekki lengra en launa­seð­ill og alþjóða­samn­ingar, heldur orðanna. Þau vilja gera fleira. Þau eru aðgangs­hörð og halda á lofti óbil­gjarnri kröfu um að gera fleira. Stundum hef ég ekki hugmynd um hvað, held að þetta séu eintómir órar í þeim. Enda kem ég svo hingað, í sand­kass­ann, til að leyfa þeim að spreyta sig, og þau skófla í sig sand­inum og segj­ast svo, á meðan þau bryðja hann, öll heita Jón.

En þá eru komin 500 orð. Ríflega. Ég býð ekki í meira eftir vinnu.