Ásgeir er farinn

03.2.2025 ~ 3 mín

Borinn til grafar. Absúrd. Absúrd.

Þetta hvernig við birt­umst og hverfum. Birt­umst sem eitt­hvert mynstur, eitt­hvort form, einhver vafn­ingur úr sömu frum­efnum og restin af jörð­inni og alheim­inum, dönsum í svolitla stund, og hverfum svo aftur, missum formið, rennum saman við form­leys­una á ný. Absúrd.

Maður á að vera orðinn vanur því. Í einhverjum skiln­ingi. En fráfalli fylgir ekki bara sorg, því fylgir líka fárán­leiki. Áminn­ing um fárán­leika. Og hún endur­tekur sig.

Í Þýskalandi býr banda­rískur tónlist­ar­maður að nafni Dan Reeder, sem ég held svolítið upp á. Hann samdi lag um dauð­ann sem hann kallar Maybe. Titil­inn man ég yfir­leitt ekki heldur gúgla stefið sem gengur í gegnum það: „When they’re gone they’re gone“. Einhverjum gæti þótt lagið of galgopalegt fyrir þetta samhengi, en ég finn einhverja næringu í því:

„The first guy I know who died
I can’t remem­ber his name
The tenth grade started, he just never came again
All his friends sat around and cried for a day or two

You can say what you want about immortal soul
When that guy died it left a hole
It was my first clue
That when they’re gone they’re gone.“

Frá þessu dauðs­falli bekkj­ar­fé­laga sem hann man ekki hvað heitir rekur Reeder sig, í erindum lags­ins, gegnum fráföll fólks sem hann hefur tengst mismikið: Stevie Gibson sem hann gekk með heim úr skóla og fylgdi lítilli reglu á göng­unni, að ef maður snýr sér í aðra áttina þarf maður að snúa sér í hina líka eða hætta annars á einhverja ógæfu. Síðan fór Stevie í flúða­sigl­ingu niður einhverja á og áin sner­ist og bátur­inn sner­ist og gæfa Stevies fór öll í keng og hann drukknaði.

Þá dó Dieter sem var hægt að hringja í næstu tvær vikur á eftir og heyra enn kveðj­una á símsvar­anum, að hann væri ekki heima. Í síðasta erind­inu víkur Reeder – eða ljóð­mæl­and­inn, hver sem hann er – að móður sinni, sem hann segir hafa látist á gjör­gæslu, hann hafi setið einhvers staðar með fólki, setið saman í hring á klapp­stólum, þegar hann fékk á tilfinn­ing­una að einhvern vant­aði, og komist að því síðar að sömu nótt­ina dó hún.

Á milli erind­anna syngur Reeder viðlagið:

„Maybe Jesus beat that rap
We’re not sure
Maybe you can live forever
If your heart is pure
Or maybe you’ll come back
Some day as a king prawn

Maybe angels come
And take you away to heaven
Or the other way
But from down here it appe­ars
That when they’re gone
They’re gone“

Það getur hugs­ast að Jesús hafi vikið sér undan þeim dómi, það vitum við ekki, syngur Reeder, og kannski fá hjarta­hreinir lifað að eilífu – eða kannski snýr maður aftur einn daginn sem risarækja. Kannski koma englar og bera mann til himna eða í hina áttina en héðan frá séð, hérna niðri, lítur út fyrir, þegar fólk fer, að það sé farið.

Og það er þetta, þessi alvara leiks­ins, sem er svo lengi að síast inn. Huglægt? Eða á líkam­legri máta, í einhverju nær vöðvam­inn­inu? Þetta tvennt er ekki alltaf auðveld­lega aðgrein­an­legt. Tilfinn­inga­lega er þá kannski nær lagi að segja.

Ásgeir fól mér verk­efni, eða bauð mér, og ég tók það að mér, verk að vinna að honum lifandi eða látnum. Ég vil vinna það vel, í samstarfi við aðra, að mörgu leyti hæfari. Og stundum þegar ég er að velta því fyrir mér þessa dagana eða öðrum eftir­málum fráfalls­ins, þá hvarflar að mér, rétt eitt augna­blik, að nú væri líklega ráð að heyra í Ásgeiri, fá hans álit á málinu, áður en ég man, næstum í sömu mund, að nei. Einmitt ekki.

Ásgeir er farinn. Mér bar gæfa til að telja hann til vina minna. Um leið vorum við ekki nánustu vinir hvor annars. Mér skilst að einmitt þá sé við hæfi að maður skrifi minn­ing­ar­orð. Ég er ekki góður í því, það er vanda­samt og skringi­legt, en vildi þó ekki guggna á því. Hér má lesa stutta, vanmátt­uga minn­ing­ar­grein. En myndin sem fylgir henni, mér finnst hún góð. Ásgeir var bros­mildur maður, glett­inn, hlýr og blíður. En hann var líka stað­fastur og honum var alvara. Inn á milli bros­anna finnst mér ágætt að halda því til haga líka.